Nie tylko pszczoły miodne są pożyteczne

Dzisiaj zapoznamy Cię z ciekawym owadem, bardzo pożytecznym zapylaczem. To kuzynka pszczoły miodnej – murarka ogrodowa Osmia rufa.

Murarka to pszczoła samotnica, jedna z najbardziej pospolitych dzikich owadów zapylających, niezwykle pożyteczna w ogrodach oraz sadach.

Samice murarek osiągają 10-12 mm długości, samce są mniejsze – mają 8-10 mm. Tułów murarki i pierwsze 3 segmenty owłosionego odwłoka są rdzawe lub rudoczerwone (stąd łacińska nazwa rufa), pozostałe segmenty i głowa są czarne. Samice mają dłuższe czułki od samców.

Murarki są wczesnowiosennymi pszczołami – ich loty trwają od pierwszych dni kwietnia do końca czerwca. Niestety owady te żyją krótko – przez około 7-8 tygodni. Na szczęście w tym czasie zdążają złożyć jaja, które dadzą początek kolejnemu pokoleniu w następnym sezonie.

Nazwa gatunku wskazuje że pszczoły te „murują” swoje gniazdo. Tworzą ścianki z wilgotnej gliny zmieszanej ze śliną. Samica buduje od kilku do kilkunastu komórek w jednej rurce. W każdej z nich składa jajo i gromadzi zapas pyłku. Larwy żywią się pyłkiem i we wrześniu przepoczwarzają się w kokonie, następnie zimują w gnieździe. W kolejnym sezonie, od początku kwietnia, z kokonów wychodzą pierwsze dorosłe murarki. Najpierw wylatują samce, a kilka dni później samice.

To proste. Możemy budować im domki, tzw. hotel dla owadów. Aby zbudować taki domek dla murarek możemy wykorzystać trzcinę pospolitą, rdest sachaliński, puste łodygi roślin baldaszkowatych lub pędy bambusa. Rurki gniazdowe powinny mieć około 20 cm długości, a średnica otworów powinna mieć około 7-8 mm. Rurki najlepiej umieszczać w drewnianych, zadaszonych skrzynkach aby nie zamokły. Na zimę warto je zabezpieczyć przed ptakami, gdyż zimujące w kokonach murarki są ptasim przysmakiem. W tym celu rurki zabezpieczamy siatką o drobnych oczkach.

Aby rozpocząć hodowlę murarek w swoim ogrodzie możemy także kupić ich kokony (są coraz łatwiej dostępne w sprzedaży internetowej lub w sklepach zaopatrzenia sadowniczego), a następnie rozłożyć je wiosną obok wcześniej przygotowanych rurek gniazdowych.

Murarka to owad, który powinien zamieszkać w każdym ogrodzie lub sadzie, ponieważ jako zapylacz jest uniwersalna i efektywna. Jej bazę pokarmową stanowi ponad 100 gatunków roślin, w tym użytkowych tak ważnych dla człowieka, jak: jabłoń, śliwa, grusza, truskawka czy koniczyna. Aby zapylić 1 hektar sadu jabłoniowego potrzebne są robotnice pszczoły miodnej z 3-4 uli. Z tą samą pracą poradzą sobie samice murarki pochodzące z 1650 kokonów. Podobnie z innymi uprawami sadowniczymi. Na przykład, do zapylenia hektara plantacji porzeczki czarnej i truskawki należy użyć 3 uli lub 2400 kokonów murarki.

Każdy kto chce mieć murarkę ogrodową w swoim ogrodzie musi zakupić zebrać kokony owadów. W takiej postaci murarka zimuje. Optymalne warunki do przechowywania murarek to bezpieczne miejsce gdzie panuje temperatura kilka stopni nad zerem. Takie warunki oferuje każda lodówka w naszej kuchni. Kokonu więc można tam przechować, z powodzeniem.

Masowe wymieranie pszczół miodnych stanowi zagadkę, na którą z coraz większym niepokojem spoglądają naukowcy. Wyginięcie pszczół zapylających większość roślin może spowodować katastrofalne skutki w produkcji żywności na świecie, a nasze ogrody zamienić w „pustynię”.